Dijitalleşme ile birlikte hayatımıza giren evden çalışma (working from home), uzaktan çalışma (remote working) ya da tele-çalışma (tele-working) yeni bir konsept değildir. Türk hukuku ve karşılaştırmalı hukuk bakımından da yeni bir çalışma türü olmayan uzaktan çalışma Covid-19 pandemisi ile hızla yaygınlık kazanmıştır. Bilgi, iletişim teknolojilerindeki gelişim ve modern çalışmanın bilindik mekân ve zaman sınırlarının dışına çıkmasını sağlayarak onun doğasını derinden etkilemiştir. Tele çalışma, bahsedilen gelişimin bir sonucu olarak ortaya çıkmış ve temelde bilgi ve iletişim teknolojilerinin sunduğu imkânların kullanılmasına dayalı esnek bir çalışma türüdür. Tele çalışmanın uygulanma oranı tüm dünyada artmaktadır. Dünyadaki gelişmiş ülkeler çeşitli oranlarda tele çalışmayı uygulamaktadırlar. Tele çalışma, çalışma hayatını direkt ya da dolaylı olarak birçok biçimde etkilemektedir.
İş organizasyonundaki değişiklikler, işgücü kompozisyonu ve kişisel bilgisayarların gelişmesi tele çalışma artışını desteklemektedir. Çalışanlar ev dâhil istedikleri yerden işlerini yapabilmektedirler. Gelişmiş bilgi sistemleri, çalışanlara ofislerine fiziksel olarak bağımlı olmadan elektronik olarak erişimi mümkün kılmaktadır. Esnek saatlere olan ihtiyaç tele çalışmanın çekiciliğini artırmıştır.
Sonuç olarak ev eksenli tele çalışmanın çalışanlar için çalışma sürelerinin ve iş yoğunluğunun artması, evin iş yerine dönüşmesi sebebiyle aile hayatının olumsuz etkilenmesi, ücretlerin düşük, yoğun denetim nedeniyle baskının ve stresin artması, sosyal izolasyon ve sınırlı bir kariyer gelişimi olarak sayılabilecek önemli sorunları beraberinde getirdiği görülmüştür.
TELE ÇALIŞMANIN AVANTAJLARI
ÇALIŞANLAR AÇISINDAN
• Esneklik
• Özerklik
• Kişisel özgürlük
• Bireysel çalışma
• Masrafların azalması
• Daha az iş problemleri
• Yolculuk zamanının ve maliyetlerinin azalması
• Geliştirilmiş iş fırsatları
• Yerel faaliyetlere daha fazla katılım
• İş ve aile yaşamı arasındaki dengenin kurulması
• İşsizliğe bir alternatifi
• Görevde daha fazla verimlilik
• Daha iyi bir yaşam kalitesi
İŞVERENLER VE KURUMLAR AÇISINDAN
• Ofis mekân tasarrufu
• Artan çalışma verimliliği (%15-20 oranlarında)
• İş ilişkilerinde esneklik
• Daha iyi müşteri hizmeti
• Motivasyonun artması
• Maliyetin azaltılması
• Daha az devamsızlık
• Nitelikli işgücü
TELE ÇALIŞMANIN DEZAVANTAJLARI
ÇALIŞANLAR AÇISINDAN
• Takım çalışmasının zorlaşması
• Statü kaybı korkusu
• Terfi sorunları
• Psikolojik problemler
• Ofisle kontağın azalması sonucu yaşanan sosyal izolasyon
• Yeterli teknolojik kaynakların eksikliği
• İş ve ev yaşamı arasında çıkabilecek potansiyel sorunlar
• Var olan aile sorunlarının şiddetlenmesi
• Meslektaşlardan izole olma
• İş kolikliğe eğilim
İŞVERENLER VE KURUMLAR ARASINDA
• Kurumsal yapı değişiklikleri
• Donanım maliyetleri
• Görev tahsis hataları
• Çalışan motivasyonu
• Teknolojiye erişim problemleri
• Çalışanların işi istismar etme korkusu
• Çalışanların performansının izlenmesi ve ölçülmesindeki zorluklar
• Çalışanların kontrolü ve güveni
• Çalışanlara erişebilirlik
• Kurumsal deneyim eksikliği
• Sendikaların olumsuz yaklaşımları
• Sigorta, Sağlık ve güvenlik sorunları
